A pedra, un material nada revolucionario fronte a outros como o titanio, confírmase na actualidade como o material que maior sobriedade, singularidade e vixencia no tempo garante na construción de vivendas e edificios. As rocas son froito dun proceso xeolóxico de formación de millóns de anos, e segundo os minerais que as compoñen e as condicións ás que estiveron sometidas hainas de distintos tipos, durezas e cores. Destacan principalmente pola súa resistencia e bos resultados como revestimento exterior. No mercado actual pódense atopar mármores, granitos, areniscas, calcarias, basaltos, etc. Pero non todos estes materiais son aptos para todas as aplicacións. A industria investiga en busca das pedras naturais e texturas que mellor se adapten en aparencia e función ao uso ao que van destinadas.
Imagen: Paul Weston
A pedra natural utilizouse en construción toda a vida, ben como revestimento, na propia edificación ou na decoración de interiores. Con todo, tras un período de retroceso, a súa utilización -que hoxe vive un momento de expansión- preséntase como parte do deseño e mostra de innovación en novos edificios e áreas urbanas.
As compañías transformadoras han adoptado nos últimos anos soluciones tecnolóxicas que dotaron a este material de propiedades avanzadas en canto a manipulación das cargas, axustes e rapidez de instalación. Así, hoxe a pedra non só se utiliza como parte da estrutura dos edificios, senón como un elemento decorativo máis.
Bo illamento
A función da pedra natural é manter un bo illamento térmico, acústico e da humidade. A súa eficiencia nestes ámbitos é considerable, pero depende das características do tipo de roca elixida, así como das súas capas e procedementos de colocación.
As propiedades da pedra natural son moi valoradas. Á parte da súa dureza e resistencia destaca a sobriedade que ofrece a calquera edificación. A pedra pode apreciarse na contorna urbana en forma de revestimento de fachadas, pavimento, vierteaguas, zócalos, fontes, escudos, arcos, tallas macizas e outros elementos, incluído a arte funeraria.
Para facilitar estas funcións, ademais da súa colocación, as lousas de pedra poden ter capas constituídas por morteiro de cemento e area que, en ocasións, pode levar formigón, resinas… Se se trata dun empedrado, os lastros simplemente descansan sobre unha cama de area.
Tipos e características
Polas súas inherentes condicións físicas, a pedra natural soporta ben as inclemencias atmosféricas e a acción do ser humano. Empregar calquera variedade como elemento nunha construción acaba garantíndolle unha longa vida.
As posibilidades son moitas: cuarcita, filita, lousa, arenisca, granito, gneis, mármore, basalto, calcaria… O resultado depende da disposición de tonalidades e texturas distintas. As súas incomparables aparencias multiplícanse tendo en conta os seus diferentes acabados, que segundo a Asociación de Produtores de Pedra Natural de Castela e León (PINACAL) poden ser:
- Abujardado: con pequenos cráteres.
- Apiconado: con muescas ou incisiones alongadas.
- Apomazado: que confire unha superficie plana, mate e sen marcas.
- Cortado: con marcas de surcos e ondulaciones en direccións curvas e concéntricas.
- Escafilado: con aparencia natural e rústica, con certas rugosidades, surcos e protuberancias.
- Flameado: superficie con certo relevo, rugosa, algo craterizada e vítrea.
- Lajado: con relevo irregular aínda que bastante plana.
- Partido: de aparencia natural, o seu relevo é máis acentuado, irregular e rugoso que as pedras lajadas.
- Pulido: consegue unha superficie lisa, plana e brillante, sen ningún tipo de raia ou arañazo visible.
- Raspado: a superficie queda totalmente lisa e de aspecto moi natural e uniforme, sen ningún relevo nin raia.
- Serrado: logra unha superficie moi plana, bastante lisa pero áspera, con lixeiros surcos e ondulaciones.
Materiais dos máis diversas cores e características dotan á industria da pedra dunhas posibilidades ilimitadas. Pero non todos os materiais son aptos para todas as aplicacións. Cada material que se coloca tanto para cubrir e adornar as fachadas como para a decoración exterior ou interior ten que cumprir unhas especificacións técnicas. A marcado CE de baldosas de pedra natural para pavimentación exterior é obrigatorio desde o 1 de outubro de 2003.
Algo “moi importante” é a procura de materiais que se adapten a cada uso, asegura Luís da Maza, coordinador comercial da empresa Tino Stone Group, mentres insiste na importancia de outorgar ás pedras naturais as texturas que mellor se adapten en aparencia e en función do uso ao que vai destinadas.
Adaptación ás novas esixencias construtivasA pedra natural é un material que está ligado á evolución e o desenvolvemento da civilización. Na actualidade adaptouse ás novas esixencias construtivas aplicando tecnoloxías punteiras tanto no propio material como na colocación, por exemplo, nas fachadas trasventiladas.
Grazas á evolución que experimentaron as técnicas de suxeición dos revestimentos de pedra natural, o seu uso está cada vez máis estendido. Dependendo das particularidades da zona na que se instalen as placas aconséllase o emprego de diferentes calidades e acabados, con máis ou menos aguante á humidade, ao sol ou ás xeadas.
Respecto da colocación da pedra natural en fachadas, concorren dúas modalidades fundamentais:
- Sen cámara de aire: recoméndase para paredes de pouco altura. Á parte dunha capa de morteiro dun catro centímetros entre o aplacado e o soporte, este sistema precisa unhas grapas que serven para asegurar mellor a estrutura.
- Con cámara de aire ou fachada ventilada: A maior desvantaxe do procedemento anterior é a falta de ventilación, algo que non sucede se se deixa unha cámara de aire entre o revestimento e o paramento do edificio. As ancoraxes empregadas son metálicas, ben de aluminio ou de aceiro inoxidable ou galvanizado. Este sistema constitúe unha boa resposta ás esixencias tanto técnicas como estéticas. A estrutura auxiliar metálica á que se fixa a pedra vai ancorada ao forxado do edificio mediante montantes verticais, sobre os que se fixa a pedra mediante grapas metálicas. A montaxe é rápido e sinxelo. Ademais permite un aforro enerxético de entre o 20% e o 30% nas vivendas, posto que contribúe a eliminar a ponte térmica.
