Artigo traducido por un sistema de tradución automática. Máis información aquí.

Ciruelas pasas paira os ósos

A súa composición química e os potenciais efectos sobre a saúde poderían realzar a categoría nutricional das ciruelas desecadas
Por Elena Piñeiro, Maite Zudaire 8 de Xullo de 2008
Img pasas
Imagen: Cris DeRaud

Imaxe: Cris DeRaud

Tras diferentes estudos observacionales en animais e en humanos que denotaron una influencia especialmente positiva das ciruelas pasas sobre a resistencia e a densidade ósea, o “Journal of Nutritional Biochemistry” faise eco dun traballo de investigación “in vitro” que profundou sobre a composición nutricional das ciruelas e a súa influencia na saúde dos ósos. A clave parece estar no alto contido en polifenoles desta froita, que actúan sobre os osteoblastos (células formadoras de óso) facilitando a mineralización ósea. Se se dá finalmente una evidencia científica sólida, as ciruelas pasas poderían clasificarse como alimento funcional polos seus efectos sobre o sistema óseo.

Posible eficacia sobre a masa ósea

Investigadores da Oklahoma State University, en EE.UU., propuxéronse dar máis luz sobre os até hai pouco descoñecidos compoñentes bioactivos das ciruelas pasas, que foron capaces de mellorar a saúde ósea en animais e posiblemente en humanos.

Apenas pasaron dous anos desde que os mesmos investigadores publicasen os resultados dun traballo realizado con ratas macho, no cal se deu a coñecer a capacidade observada deste alimento como protector da perda de masa ósea nestes animais, aos que se lles extirparon os testículos para que tivesen niveis baixos de testosterona. A cantidade producida desta hormona nos homes a partir dos 40 anos decrece ao redor dun 1% ao ano, o que dá lugar, entre outras cousas, a debilidade muscular e uns ósos con menos densidade mineral.

Estudos preliminares sinalan ás ciruelas como posible alternativa aos tratamentos farmacolóxicos paira a osteoporose
Ao parecer, as ratas macho cuxa dieta se complementou con ciruelas pasas mostraron un nivel de resorción no fémur (disolución do calcio do óso) un 57% menor que o grupo de control, ao que non se lle administraron ciruelas. Fixéronse outros estudos neste sentido con ratas femia ás que se lles extirparon os ovarios paira provocar una deficiencia hormonal similar á que se dá na menopausa feminina e que se relaciona coa perda de óso; os resultados foron similares.

Recentemente comezouse un estudo clínico na Florida State University que examina os efectos das ciruelas e as mazás desecadas na densidade mineral do esqueleto de mulleres postmenopáusicas, cunha idade de alto risco de osteoporose. O director do estudo, Bahram Arjmandi, apunta ás ciruelas como “una posible alternativa aos caros tratamentos farmacolóxicos paira a osteoporose. Ademais, como alimento funcional non terían ningunha contraindicación (salvo controlar a cantidade polo azucre e as calorías concentradas) e paira as persoas con risco de sufrir esta enfermidade sería moito máis fácil cambiar os hábitos dietéticos paira previr fracturas e mellorar a súa saúde ósea”. Polo momento, e aínda que as perspectivas das investigacións neste sentido son boas, non se pode concluír con esta recomendación como tal.

Polifenoles, ciruelas e osteoporose

Una de cada tres persoas maiores de 65 anos padece osteoporoses , e calcúlase que en España son máis de tres millóns e medio as persoas afectadas. Só na franxa poboacional de persoas maiores de 70 anos, contabilízanse até 65.000 fracturas de cadeira ao ano en España. A elas hai que engadir as fracturas vertebrais, cuxa incidencia é tres veces superior ás de cadeira, así como 275 fracturas humerales e 250 fracturas de radio producidas ao ano, por cada milleiro de habitantes.

Os expertos prevén que nos próximos anos, debido ao progresivo envellecemento da poboación, estas cifras dispararanse e complicarán o panorama do que xa é un problema de saúde pública de primeira orde. Os hábitos alimentarios son un dos alicerces no restablecemento das persoas que xa sufriron a primeira fractura e na prevención de futuros problemas.

Ademais dos consellos dietéticos que xa se coñecen sobre alimentos aconsellados paira a osteoporose, como os ricos en calcio, e os alimentos desaconsellados, como os de alto contido en fósforo, ácido fítico ou proteínas, as ciruelas pasas entrarían a formar parte do tratamento dietético da osteoporose. Sumaríanse á lista dos “alimentos aconsellados” cun achegue químico diferente aos que xa se coñecen do calcio, o magnesio e a vitamina D.

No laboratorio observouse que as altas cantidades de polifenoles das ciruelas axudan a restaurar a masa ósea, a estrutura do óso e aumentan os índices de formación de tecido óseo, tanto en condicións normais como de inflamación. Segundo os investigadores da Oklahoma State University, os polifenoles das ciruelas pasas estimulan a actividade dos osteoblastos (células remodeladoras do óso) e, á vez, atenúan a acción dos osteoclastos (células que degradan e reabsorben óso). Estas observacións adiantan no camiño do coñecemento deste tipo de froita, aínda que polo momento faltan máis estudos que certifiquen e apoien ditas observacións co fin de deseñar máis investigacións en humanos.

Axuda na menopausa?

As ciruelas son a froita desecada cun dos maiores niveis de capacidade antioxidante entre os vexetais que se atopan comunmente nas nosas mesas. Esta especial composición química podería xogar un papel importante na prevención de enfermidades cardiovasculares, dexenerativas e na perda de óso.

Despois da menopausa, a diminución no nivel de estrógenos parece incrementar o risco cardiovascular, xa que hai máis facilidade de que aparezan cambios no metabolismo das graxas. Ademais de haberse demostrado no laboratorio a capacidade destas froitas paira influír positivamente no metabolismo do óso, tamén se observou, tanto en animais como en humanos, una propiedade hipolipemiante capaz de diminuír os niveis de colesterol.

Desafortunadamente, os beneficios potenciais deste alimento non se aproveitan do todo pola asociación coa diarrea. Expertos da Oklahoma State University e da University of Medicine and Pharmacy en Iasi, Romanía, aseguran que probas clínicas documentan que o efecto laxante das ciruelas pasas só se dá en persoas con estreñimiento, polo que recomendan ás mulleres que se atopen na perimenopausia a incorporación dunhas nove ciruelas pasas (uns 100 gramos), mentres insisten en que este cambio dietético non afectará os hábitos intestinais si están sas.

No entanto, e sen obviar o valor enerxético e os azucres destes alimentos desecados, conviría facer cambios dietéticos paira non desequilibrar a dieta. Dita cantidade de ciruelas secas proporcionaría diariamente 170 kilocalorías e uns 40 g de azucres simples (equivalentes a catro sobres de azucre), polo que habería que compensar leste achegue extra prescindindo do azucre e outros doces. O contido de azucres simples das ciruelas pasas tamén é un aspecto relevante paira quen teñen diabetes e han de controlar este nutriente da dieta.

Segue a Consumer en Instagram, X, Threads, Facebook, Linkedin ou Youtube