Artikulu hau itzulpen automatikoko sistema batek itzuli du. Informazio gehiago, hemen.

Euskarara itzultzeko sistemek aurrerapen handiak izan dituzte azken urteotan, baina oraindik badute zer hobetua. Hobekuntza horren parte izan nahi? Aukeratu esaldi osoak nahieran, eta klikatu hemen.

Hondakin fosilak anfibio eta narrasti ugarirekin elkartzen dira Atapuercan

Burgosko mendilerro horren inguruan gaur egun bizi diren espezieen %64 dira.
Egilea: EROSKI Consumer 2011-ko uztailak 24

Atapuercako mendilerroak hainbat eta hainbat fosil ditu bere maila ezberdinetan, baina orain arte zientzialariek ez zuten aurkitu fosilen elkarte handirik lurzoruaren maila berean. Rovira i Virgili Unibertsitateko (URV) eta Zaragozako Unibertsitateko (UNIZAR) ikertzaileek hondakin fosilen elkartea aurkitu dutela baieztatu dute, anfibioen eta narrastien aniztasun handienarekin.

Hainbat jakintza-alorretako eta nazioarteko paleontologo-talde bat kanpaina bakoitzaren ondoren eta esklusiboki Atapuercako Sima del Elefanteren aztarnategian arkeologoek ateratako hondakinak bahetzen aritzen da. Sagu, sator, apo eta sugeen gisako animalia ñimiñoen hezurrak aurkitzea du helburu. Azken aurkikuntzak zientzialarien itxaropenak gainditu ditu. “Aurkitutako fosilen elkartea da Atapuercako mendilerroko aztarnategietan aurkitutako handiena. Gaur egun Atapuercako mendilerroaren inguruan bizi diren espezieen %64ri dagokio: anfibioen %81i eta narrastien %47ri”, adierazi du Hugues-Alexandre Blainek, URVko Giza Paleoekologiako eta Gizarte Eboluzioko Institutu Katalaneko egile nagusi eta ikertzaileak.

Salamandra bat, triton bat, zortzi igel eta apo, lurreko dortoka bat, hiru musker eta lau suge dira aztarnategian aurkitutako animalia fosilak. Guztira, 18 taxon. Horien artean, txalotutako tritoia (Lissotriton helveticus), apo pintojo bat (Discoglossus sp.) nabarmentzen da lehen aldiz. eta Podarcis generoko sugandila bat. “Uhandre palmatuaren fosilen kasuan, horiek Iberiar Penintsulako espezie honen aipamen zaharrenari dagozkio”, azpimarratu du Blainek, dortoken kasuan izan ezik, “gaur egun Burgosko probintzian dauden espezie guztiak” daudela baieztatu baitu. Beraz, herpetofaunak oso itxura modernoa zuen duela 300.000 urte.

Aurkikuntzak erakutsi du Pleistozenoan klima egungoa baino beroagoa zela. “Baina Atapuercako beste aztarnategi batzuekin alderatuz gero, garai lehorragoa litzateke”, dio ikertzaileak. Datu horiekin batera, ikerketak berretsi du lotutako paisaia “seguru asko” baso/galeria batek osatzen zuela, ubide lasai baten inguruan, belardi lehorren eta eremu harritsu edo harritsuen eta sastrakadi irekien artean txandakatzen zen ingurune mediterraneo batean.

Azterketa mota horrek interes biologikoko datuak eman ditzake jakiteko zer espezie bizi ziren duela milioi bat urte Atapuercan, baina, horrez gain, “datu biokronologikoak ere ematen ditu, espezieak desberdinak direnean, eta datu paleoklimatikoak eta paleoklimoingurumenekoak, fauna horien osaerak gaur egungoarekiko dituen aldaketak aztertzen direnean”, adierazi du Blainek.

Jarraitu Consumer-i Instagram, X, Threads, Facebook, Linkedin edo Youtube-n