Artikulu hau itzulpen automatikoko sistema batek itzuli du. Informazio gehiago, hemen.

Euskarara itzultzeko sistemek aurrerapen handiak izan dituzte azken urteotan, baina oraindik badute zer hobetua. Hobekuntza horren parte izan nahi? Aukeratu esaldi osoak nahieran, eta klikatu hemen.

Pirinioak eta Alpeak, giza ekintzak gehien eragiten dien mendikateak

Ikerketa baten arabera, oraindik ez dira ezagutzen mendietako biodibertsitatearen kausa biologikoak
Egilea: EROSKI Consumer 2008-ko maiatzak 9

Mundu osoko 13 sistema menditsu aztertu ondoren, Himalaiatik Harritsuetara, eta mendietako biodibertsitateari buruzko 460 artikulu, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) talde batek, Kopenhageko Unibertsitateko biologoekin elkarlanean, ondorioztatu du ekosistemek giza jardueraren ondorioz izan duten eraldaketa handiak nabarmen murriztu duela laborategien eginkizuna.

“Zenbait hipotesi proposatu dira azaltzeko nola aldatzen den espezieen kopurua mendien behealdetik gailurrera, nahiz eta ez den akordiorik lortu. Gizakiek, mendien behealdean eragin handiagoa dutenez, habitat horietako gune naturalenak bakarrik aztertzera behartu dituzte zientzialariak, eta, ondorioz, azterketa askotan huts egin dute”, azaldu zuen David Noguések, CSICeko ikertzaile eta ikerketaren lehen egileak, “Nature” aldizkariaren azken alean argitaratu denak. Izan ere, oraindik ez dira ezagutzen mendietako biodibertsitatearen kausa biologikoak.

Ikerketaren arabera, aztertutako guztietatik presio antropiko handiena jasan dutenak Europako mendikateak izan dira, hala nola Pirinioak eta Alpeak, batez ere haranen hondoan. Gizakiaren eraginik txikiena jasan dutenak, berriz, Papua Ginea Berrian daude, oihan tropikal hostotsuez estaliak. “Gizakiak mendi horietan duen eragin eskasaren adibide bat da urtero ornodun-espezie berriak aurkitzen direla, zientziarentzat ezezagunak zirenak”, esan zuen zientzialariak.

Bi hipotesi erabili dira mendien behealdeko eta goiko eremuetako espezie-kopurua aldatzeko. “Eredu orokor bat da espezie kopurua jaitsi egiten dela eremu baxuenetatik mendi altuenetara. Bigarren patroiak espezie gehiago erakusten ditu tarteko altueretan, eta espezie gutxiago behealdeetan eta altuenetan”, azaldu zuen ikerketaren egileetako batek, Miguel Araújok, CSICeko Biodibertsitate eta Aldaketa Globaleko Laborategiko zuzendariak. Hala ere, bi azalpen-ereduen esanahi biologikoa zalantzan dago; izan ere, azterlanean gai horri buruz aztertutako 460 artikuluetatik 12 bakarrik garatu ziren altitude-gradiente osoetan eta gizakiek eragin txikia zuten mendikateetan, eta hori gehitu zuen adituak.

Jarraitu Consumer-i Instagram, X, Threads, Facebook, Linkedin edo Youtube-n