Bizimodu osasungarriarekin, minbizien %40 inguru saihestu daiteke. Oraindik bere osasunagatik begiratzen hasi ez bada, jakin behar du egokiena ohiturak ikastea eta praktikan jartzea ez ezik, barneratu ere egiten dituela. Ez da berandu ohitura osasuntsuak hartzeko, baina zenbat eta lehenago egin, orduan eta ahalegin txikiagoa egingo da, osasun-onura handiagoa izango da, eta hurbileko pertsonei, batez ere, haurrei eta gazteei, ohitura berberak transmitituko zaizkie. Hurrengo artikuluan, hori lortzeko hainbat aholku praktiko emango dira.
Haurrek ikusten dutenean gurasoek denetik jaten dutela, ariketa fisikoa egiten dutela, ez dutela bizimodu sedentarioa izaten, ez dutela erretzen, alkohol-kontsumoa moteltzen eta eguzkitik modu egokian babesten direla, askoz errazagoa izango da bizimodu hori ikastea. Gainera, ez badira onartzen, beti izango da kongruenteagoa gurasoek eska dezaten.
Txikiak inguruko guztiekiko sentikorrak dira eta ez dira ekitaldiak kopiatzera mugatzen; esaerak eta jarrerak ere asimilatzen dituzte. Beraz, ez da nahikoa izango berdura bat ikustea; egokiena da erakustea gozotasunez jaten dela, eta are goxoago ikusten dela. “Niri ere ez zait gustatzen, baina oso osasungarria delako” esaldia kaltegarria da. Gainera, sinesgarriro joka dezakete, adin batzuetan garrantzitsuagoa baita zerbait gustuko edo gustatzen ez bazaie, osasungarria bada edo osasuntsua ez bada. Jakina, gurasoak edo tutoreak ez dira bakarrak. Halaber, gomendatzen da adingabearen hurbileko aitona-amonak, osaba-izebak eta beste edozein helduk bizimodu osasuntsua izatea.
Teoriaren ondoren, praktika iristen da
- Zenbat eta lehenago hasi, hobe. Modu osasungarrian eta orekatuan elikatu behar du haurrak, eta, beraz, funtsezkoa izango da, adibidez, mota guztietako fruta jan dezakeenean, barietate gutxi izatea. Zapore eta ehundura askotara ohitu behar badugu, saihestu egin behar dugu beste elikagai eta plater batzuk probatu ahal izatea. Merkatuan produktu-sorta zabala aurki daiteke denboraldi bakoitzean.
- Ariketa, ahal bada, hobeto ekipoan. Onurak handiagoak dira, taldean lan egiten ikasiko baitute, eskuzabalak izan, porrotak gainditu eta motibatu eta elkarri lagundu.
- Pazientziaz jantzi; haur bakoitzak bere erritmoa ikasten du. Saiatu baino ez da egin behar, eta aldaketa edo ahalegin txiki bakoitza indartu (krema egiten denean, berak bakarrik edo txanoa erabiltzeko ekimena duenean, elikagai berri bat probatzen duen bakoitzean, etab.). ). Modu egokian egiten ez badu, ez da esan behar gaizki dagoela. Komeni da zuzentzea, hurrengo aldian nola egin behar den erakusteko.
- Sukaldea ingurune atsegin eta baliagarria bihurtzea, platerak sortzen laguntzeko. Adin txikikoak pintxo handiak izan daitezke heldu bat janaria prestatzen ari denean, betiere betebeharra ez bada eta sormen-lan gisa jasotzen badute. Garrantzitsuak sentiaraziko dizkie.
- Sukaldeko lanak bere adinera eta heldutasunera egokitu behar dira beti: osagaiak hurbildu, elikagaiak garbitu, gisatu bati buelta eman, oratu, apaindu, gatza probatu… Eta asmo ona indartuz beti, nahiz eta erabat ondo atera ez.
Gurasoek seme-alaben elikadurari buruz egiten dizkiguten galdera ohikoenak eta jarraitu beharreko jarraibideak:
- Zergatik ez da ona ordu arteko mokadutxoa? Egunean bost otorduetatik irtetean, irentsitako kaloria kopurua handitu egiten da, eta eguneroko oreka nutrizionala aldatu. Gose gutxiagorekin iristen da otordu nagusietara. Ahosabaian atsegin egiten diren jakiak dira gosea kentzen dutenak. Bazkaldu edo afaldu aurretik zerbait jaten badute, elikagai hori gehiegi baloratzen da eta dilistek edo zain dituzten barazkiek ez dute gustukoa izango.
- Zer da txarra haurrei litxarreriak ematea? Elikagai horiek ez dute otordu bat ordezkatu edo osatu behar, nutrizio-balio urria dute eta kaloria asko dituzte, eta jateko gogoa dute, beharrezko elikagairik ez hartzeko.Litxarreriaren bat jaten badute, jan ondoren ematea gomendatzen dugu (merendatu ondoren, jan ondoren…). Horrela, gutxiago hartuko dute, eta otordu nagusia izango da gosea. Hobe da sari gisa ez ematea, ez balioesteko, ezta tristura une batean ere (erorikoa, agurra, galera…); izan ere, emozio negatiboa dutenean jaten da, eta, bereziki, elikagai gozoa.
- Zer eragin du nire semeak edo alabak modu egokian gosaltzen?Ongi gosaltzen baduzu, hobetu egiten du eskolako errendimendua, hobeto elikatuta dago eta gizentasuna prebenitzen da. Gutxi gosaltzen baduzu, bazkaltzera ohitu zaitezke, eta gose gutxirekin iritsi bazkarira.
- Nola lor dezaket nire semeak edo alabak hobeto gosaltzea? Funtsezkoa da gosaltzeko denbora nahikoa izatea. Garaiz esnatzea komeni da; errazago lortzen da, goiz oheratzen bada.
- Zer ematen diot nire seme edo alabari bazkaltzeko eta merendatzeko? Bazkaria eta merienda eguneko bost otordu nagusietatik bi dira. Barau luzea saihesten dute bazkaltzeko edo afaltzeko orduan. Energia ematen dute. Jan daitezkeen elikagaiak: fruta naturala, esnekiak, hestebeteak, labore prestatuak (ogia, galletak, opilak -ahal dela baserri-) eta ez ahaztu ogitarteko deserrerratua.
- Zer eragozpen ditu opil industrialak? Opil industrialak kaloria asko eta gantz asko ditu, batez ere saturatuak, eta, beraz, gizentasuna areagotu eta kolesterola handitzen du. Inoiz hartzen bada, ekilore-olioz, oliba-olioz edo artoz eginda egotea, beste landare-olio batzuek (kokoa eta palmondoa, adibidez) gantz saturatu asko dituztelako (zapore gozoa dutelako asko erabiltzen dira).
- Nola lortzen dut nire seme edo alabak fruta gehiago jatea? Onartzeko zailtasunak baditu edo fruta mota gehiago sartu nahi baditu, hobe da gose edo egarri denean ematea. Frutaren bat jatea kostatzen bazaizu, hobe da pixka bat jatea, nahiz eta pieza osoa ez amaitu zaporea ohitzen hasteko. Helduek fruta maiz jaten badute, etxeko kontsumoa normalizatzen lagunduko dute.
- Non jaten da? Jateko dagoen etxeko leku bakar bat ezagutzea komeni da, ikasteko eta aisialdirako guneetatik aparte (jokoa, telebista…). Hobe da haurrek beste jarduerarik ez egitea jaten dutenean, ez distraiatzeko eta bazkaltzera ohitzeko. Adibidez, telebista ikusiz maiz jaten baduzu, etorkizunean telebistak apetituaren sentsazioa piztuko dizu.
- Noiz jaten da? Ordutegi erregularrak izatea komeni da, ez ohitzeko, ez jatera.
- Zergatik jaten da? Gogo-aldarteak eta, bereziki, jateari uko egitea saihestu behar dugu. Janaria eskaintzen badiogu -batez ere, dulcesek- zerbait txarra gertatu zaionean (adibidez, erori egin da), kontsolatzeko modu bat jaten da, eta etorkizunean horrela kontsolatzen saiatuko da.
- Aisialdia aktiboa ala sedentarioa da? Bizimodu berriaren berezko sedentarismoa orekatzera animatzen dugu familia, eguneroko jarduerak eginez (berdeguneak, parkeak, inguruko lekuetara oinez joatea, paseoak egitea, txangoak egitea, mota sedentarioak ez diren eskolaz kanpoko jarduerak aukeratzea, etab.). ). Bizimodu aktiboa edo sedentarioa ere ikasten da. Bizitza mugimendua da.
