Biocombustibles de terceira xeración

Que son os biocombustibles de terceira xeración

Os produtores de biocombustibles de terceira xeración traballan con vexetais non destinados á alimentación, cunha gran capacidade de crecemento rápido e potencial enerxético. Para mellorar o seu rendemento e características produtivas utilizan diversas tecnoloxías, como a enxeñaría xenética.

As microalgas son os biocombustibles de terceira xeración máis prometedores

As árbores baixas en lignina ou o millo con celulasas integradas son algúns exemplos deste tipo de cultivos, pero hai máis. É o caso da planta Euphorbia lathyris, empregada no proxecto de investigación EULAFUEL, promovido por un consorcio internacional universidade-empresa no que participan a Universidade de Barcelona, o Instituto de Bioloxía Molecular e Celular de Plantas do CSIC, o Instituto de Bioloxía Molecular de Plantas do CNRS, a Universidade de Estrasburgo (Francia), o Instituto Leibniz de Xenética, Colleitas e Plantas (Alemaña) e as empresas españolas Synergia e Repsol. A planta crece rápido en climas diversos con pouca auga, e dela extráense triterpenoides, uns hidrocarburos que se aproveitan para facer o combustible.

No entanto, diversos expertos sinalan ás microalgas como os máis característicos e prometedores biocombustibles de terceira xeración. Con elas pódese producir un aceite que tras ser refinado pode utilizarse como biodiésel, e se llas manipula de forma xenética pódense elaborar todo tipo de combustibles. Segundo o Departamento de Enerxía de EE.UU., o seu rendemento é dez veces máis alto que os biocombustibles de segunda xeración: co 0,42% da superficie terrestre de EE.UU. poderíase xerar suficiente biocombustible para satisfacer todas as necesidades do devandito país, o primeiro consumidor de combustible do mundo. Precisamente esta institución estadounidense é pioneira na investigación de microalgas como biocarburante. En 1978 puña en marcha o “Programa de Especies Acuáticas” para comezar a avaliar a súa viabilidade.

As microalgas pódense producir de diversas formas: ao aire libre, máis sinxelas de cultivar pero cun menor rendemento; en sistemas pechados, similares aos cultivos ao aire libre pero en atmosferas controladas con dióxido de carbono (CO2); e en fotobioreactores , uns tubos pechados transparentes onde van os cultivos que incrementan a súa produtividade, aínda que son máis caros e complexos.

Vantaxes e desafíos

Os biocarburantes de terceira xeración teñen varias vantaxes. Para empezar, non utilizan cultivos destinados a alimentación e, por tanto, non interferen na produción convencional e nos seus prezos de venda, como ocorría cos de primeira xeración. A súa alta produtividade permite aos seus responsables recoller cultivos cada poucos días.

No caso das microalgas, a súa gran absorción de CO2 convértenlle nunha posible ferramenta na loita contra o cambio climático. Algúns dos seus impulsores sinalan que poderían colocarse cultivos destas algas nas industrias produtoras do devandito gas de efecto invernadoiro. Desta maneira lograríase alimentalas á vez que se reducen as emisións á atmosfera. Outra función ecolóxica dobre sería usar augas residuais de sustento: as microalgas alimentaríanse á vez que as depurarían.

Pola súa banda, estes biocombustibles teñen que superar varios desafíos. Aínda que as microalgas crecen en augas residuais e con CO2, tamén necesitan outros nutrientes como nitróxeno ou fósforo. Estes fertilizantes empregados a gran escala poderían ter efectos negativos no medio ambiente. Así mesmo, os custos do investimento e o mantemento destes cultivos é aínda elevado.

En definitiva, os biocombustibles de terceira xeración teñen que mellorar a súa produtividade para alcanzar unha produción a gran escala competitiva cos combustibles fósiles convencionais. Despois de investir máis de 600 millóns de dólares en I+D deste tipo de biocarburantes, Exxon Mobil concluía o ano pasado que non serán viables polo menos ata dentro de 25 anos.

En busca de mellores biocarburantes

Os biocombustibles pretenden ser unha alternativa máis sustentable aos combustibles fósiles convencionais. Para iso os seus responsables emprenderon unha evolución cara a mellores produtos e cos menores inconvenientes posibles. Os primeiros que se empezaron a producir utilizaban materia prima de procedencia agrícola, como cana de azucre ou sementes de palma. Por iso, entraban en conflito cos cultivos alimenticios convencionais. Para evitar este problema e conseguir novas materias primas, os biocombustibles de segunda xeración usan todo tipo de residuos ou cultivos que non entran en conflito coa produción de alimentos, como a jatropha. Algúns expertos falan mesmo dunha cuarta xeración, cuxa produción se basea en bacterias modificadas de forma xenética que aproveitan mellor o CO2 como sumidoiro de carbono.