Ir camiñando ou en bicicleta ao colexio é unha forma alcanzable, práctica e sostible con innumerables beneficios para a saúde dos nenos a nivel físico e mental, como apunta un estudo recente da Asociación Española de Pediatría (AEP). Con todo, en moitas ocasións non queda máis remedio que acudir ao centro escolar en autobús ou en coche particular. A volta ao cole leva o regreso ás estradas de centos de autocares con miles de nenos desde os 2 anos. Viaxan seguros? Non sempre. Recoñéceo o presidente da Asociación Nacional de Seguridade Infantil, Mikel Garrido. Pero pronto isto podería cambiar, como adianta nesta entrevista.
Os nenos viaxan seguros en autobús?
Estatisticamente, o autobús é un medio de transporte seguro en canto a mortalidade, pero non se fixeron estudos referentes a accidentabilidad. Tan só hai un sobre autobús escolar de hai uns anos en Estados Unidos e os datos son arrepiantes e dantescos, pois a cantidade de menores que por un accidente (freada, pequeno golpe) tiveron que acudir a un hospital foi cinco veces maior do peor dato co que traballaban: mandíbulas desencaixadas, glóbulos oculares rebentados, brechas, cadeira, ombreiros… secuelas para toda a vida. Así que, si baseámonos en accidentabilidad, o autobús non é seguro, e tan só é obrigatorio o cinto de seguridade de dous puntos.
E son insuficientes…
En menores si. E para adultos, este cinto non evita que impacte contra a butaca de en fronte. Está archidemostrado que son de todo menos seguros. De feito, están prohibidos nos automóbiles.
E algúns autobuses nin o teñen.
Exacto. O cinto de seguridade de dous puntos é obrigatorio desde outubro de 2007.
Cal é a solución?
O ideal serían cintos de tres puntos como no coche e, no caso de menores, o uso de sistemas de retención (SRI) homologados. Non se entende que a sensibilización que se está facendo co coche (multas, normativa, campañas) co autobús non sirva. É coma se a física cambiase, e non é así. Por iso estamos a tratar de demostrar que o válido para o automóbil ten que selo en autobús.
Ten patentado desde hai uns anos un sistema homologado para usar en autobuses de toda Europa.
Un sistema de retención para coche non vale para autobús. As compañías pedían que fose pequeno, lixeiro e fácil de instalar e gardar, pois non son autobuses só de transporte escolar, senón que primeiro levan a traballadores, logo nenos, despois unha excursión de xubilados… Por iso creamos a Kidy Bus. E precisamente, en xullo a GRSP, que é a agrupación mundial de normativas en materia de seguridade, por primeira vez na súa historia informou de que os sistemas de retención infantil homologados para coche non o están para autobuses, o que complica aínda máis poder dar unha solución real á necesidade actual. De aí a importancia do noso sistema de retención.
Que acollida ten?
Boa por parte da demanda social. Outra cousa é a parte empresarial, pois se basean en que cumpren a lei. E é unha lei nada clara porque di que os menores deben viaxar sempre cun sistema de retención infantil, pero que, si non dispoñen diso, poderán usar un cinto de seguridade sempre que sexa adecuado á súa idade, estatura e peso. E é aí onde está o dilema, porque se demostrou que o cinto non é axeitado para un menor.
E menos para os menores de 3 anos, que cada vez viaxan máis en bus.
Para a lei actual non existen os nenos de 0 a 3 anos; non os menciona. Hai un buxán legal. Por iso o pasado curso creouse un conflito en Euskadi. Ao normalizarse a escolarización de infantil aos 2 anos como en Valencia, ou levas ao teu fillo co teu vehículo particular ou lle montas no autobús, pero como? O Goberno vasco quixo eliminar o servizo de transporte escolar para estas idades porque se incumprían as medidas de seguridade, pero ao final deixoulles transportarlles, si os pais asinaban un escrito eximíndolle de responsabilidade algunha.
E non se expón un cambio?
É unha enorme pataca quente para a Dirección Xeral de Tráfico (DXT) que non sabe como atallar. En 2017 presentouse un proxecto non de lei onde se insta a igualar a seguridade infantil no automóbil e no autobús e á obrigatoriedade de usar sempre SRI. Cando pasa a proxecto de lei? Cando a Administración coxa esta pataca quente e resólvao de maneira inmediata ou, lamentablemente, cando haxa un accidente grave. Pero, despois de moito tempo, por mor da declaración do GRSP por fin creáronse dous grupos de traballo que poden axilizar os pasos para dar maior seguridade ao transporte escolar: un liderado pola DXT e que presido, formado por Confebus, gobernos como a Generalitat e asociacións de colexios públicos; e outro interministerial, porque a problemática é legal.
